Gan Mark Wilberforce, Michele Abendstern, Saqba Batool, Jennifer Boland, David Challis, John Christian, Jane Hughes, Phil Kinder, Paul Lake-Jones, Manoj Mistry, Rosa Pitts a Doreen Roberts.
British Journal of Social Work, 50 (5), tt. 1324-1344.
Ysgrifennwyd yr adolygiad gan Dr David Wilkins
Pa gwestiwn sydd dan sylw yn yr astudiaeth?
Mae’r papur hwn yn ystyried yr hyn y mae defnyddwyr gwasanaeth yn ei werthfawrogi fwyaf a lleiaf am weithwyr cymdeithasol iechyd meddwl.
Sut yr astudion nhw’r pwnc?
Roedd yr astudiaeth yn cynnwys cyfranogwyr (n = 144 o bum rhanbarth gwahanol yn Lloegr) yn darllen cyfres o astudiaethau achos ac yn dewis eu canlyniadau mwyaf a lleiaf dewisol ar gyfer pob un. Cafodd yr astudiaeth ei chynhyrchu ar y cyd gan dîm cymysg o academyddion, pobl â phrofiad o wasanaethau iechyd meddwl a gofalwyr. Trwy broses o drafod, llunio rhestr fer a threialu, cynlluniwyd yr astudiaethau achos hyn i alw deg priodoledd gwaith cymdeithasol, fel a ganlyn:
Mae’r gweithiwr cymdeithasol…
- Yn meddwl am fy mywyd cyfan, nid am fy salwch yn unig
- Yn amddiffyn fy hawliau a hawliadau
- Yn anfeirniadol
- Yn trefnu mynediad at wasanaethau eraill
- Yn edrych yn ofalus am arwyddion o gam-drin ac esgeulustod
- Yn deall pam mae pobl yn dod yn agored i niwed
- Yn awgrymu gwahanol ffyrdd o fy helpu, ac nid yw’n canolbwyntio ar feddyginiaeth yn unig
- Yn bwynt cyswllt dibynadwy a pharhaus
- Yn deall sut y gall anawsterau pobl amrywio o bryd i’w gilydd
- Yn dosturiol
Bob tro y dewiswyd un o’r priodoleddau hyn fel yr un ‘gorau’, fe sgoriodd un pwynt. Bob tro y cafodd ei ddewis fel yr un ‘gwaethaf’, fe sgoriodd un pwynt minws. Gan fod pob priodoledd yn ymddangos chwe gwaith yn yr astudiaethau achos, mae hyn yn golygu y gallai’r priodoleddau sgorio rhwng -6 (a ddewisir fel y priodoledd waethaf bob tro) a +6 (a ddewisir fel y priodoledd gorau bob tro) i bob cyfranogwr.
Beth oedd eu canfyddiadau?
Nododd y canlyniadau cyffredinol fod cyfranogwyr yn graddio priodoledd 8 fel yr un mwyaf cadarnhaol, a phriodoli 4 oedd yr un lleiaf cadarnhaol (gweler y tabl am y safle llawn). Roedd yn ymddangos bod rhai o’r priodoleddau, fel rhifau 2 a 5, yn peri gwahaniaeth barn, gyda rhai cyfranogwyr yn eu gweld yn gadarnhaol iawn, ac eraill yn eu gweld yn negyddol iawn.
| Sgôr gyffredinol: | Nodwedd |
| 1 | Yn bwynt cyswllt dibynadwy a pharhaus |
| 2 | Yn meddwl am fy mywyd cyfan, nid am fy salwch yn unig |
| 3 | Yn awgrymu gwahanol ffyrdd o fy helpu, ac nid yw’n canolbwyntio ar feddyginiaeth yn unig |
| 4 | Yn deall sut y gall anawsterau pobl amrywio o bryd i’w gilydd |
| 5 | Yn edrych yn ofalus am arwyddion o gam-drin ac esgeulustod |
| 6 | Yn amddiffyn fy hawliau a hawliadau |
| = 7 | Yn anfeirniadol |
| Yn deall pam mae pobl yn dod yn agored i niwed | |
| 8 | Yn dosturiol |
| 9 | Yn trefnu mynediad at wasanaethau eraill |
Beth yw’r goblygiadau?
Fel y nodwyd yn yr erthygl, pryder pennaf y cyfranogwyr oedd i weithwyr cymdeithasol fod yn bwynt cyswllt dibynadwy a pharhaus, ac roedd hyn yn wir waeth beth oedd nodweddion a phrofiadau unigol y defnyddiwr gwasanaeth. Mae hyn yn awgrymu bod angen i wasanaethau yn eu cyfanrwydd roi sylw manwl i bwysigrwydd cynnal parhad y berthynas, a pheidio â disgwyl i ddefnyddwyr gwasanaeth ffurfio ac ail-ffurfio perthnasoedd â gwahanol weithwyr yn ddiangen. Yr ail briodoledd bwysicaf oedd talu sylw i fywyd cyfan y defnyddiwr gwasanaeth, nid i’w salwch yn unig. Mae hyn yn tynnu sylw at arwyddocâd parhaus y model cymdeithasol o iechyd meddwl – gweld a deall pobl yn eu cyd-destun, nid fel set o symptomau. Mae hefyd yn adlewyrchu’r cyfraniad pwysig y gall gweithwyr cymdeithasol ei wneud i bobl ag anawsterau iechyd meddwl, nid yn unig fel cydgysylltwyr gofal, ond fel pobl ddibynadwy y gallant ffurfio perthynas gyfannol â nhw.
Ysgrifennwyd yr adolygiad gan
