Weithiau disgrifir gofalwyr teulu fel ‘byddin anweledig’ – grŵp mawr o ddinasyddion sy’n dwyn cyfran sylweddol o’r strategaeth gofal cymdeithasol genedlaethol. Mae gofalwyr plant, a elwir yn gyffredin yn ‘ofalwyr ifanc’, yn grŵp nad yw’n cael ei gydnabod yn ddigonol ac yn arbennig o agored i niwed o fewn y ‘fyddin’ hon. Mae’r polisi a’r arfer cyfredol ar gydnabod a chefnogi gofalwyr ifanc yn amrywiol ar draws Awdurdodau Lleol Cymru, ac mae lefel neu natur y gweithgaredd ymyrraeth yn cael ei archwilio’n bellach yn genedlaethol.
Mae gan y grŵp hwn anghenion sylweddol, amrywiol a phrofiadau gwahanol o aflonyddwch personol yn dibynnu ar eu hamgylchiadau a lefel y gofal sy’n ofynnol ar gyfer aelodau eu teulu. Gallai addysg ac iechyd gynnig cefnogaeth sylweddol i’r plant a’r bobl ifanc hyn ond mae ymchwil yn dangos eu bod ar hyn o bryd yn ei chael hi’n anodd eu hadnabod a’u cefnogi’n effeithiol, yn rhannol oherwydd diffyg arweiniad clir a chynllunio strategol, ac mae’r rhan fwyaf o ofalwyr ifanc yn nodi anawsterau wrth gael eu cydnabod amdanynt y gwaith gwerthfawr maen nhw’n ei wneud.
Roedd gweithdy hwn yn canolbwyntio ar rannu gwybodaeth o ymchwil a mewnwelediad polisi a pholisi diweddar Prifysgol Caerdydd gan yr elusen genedlaethol Carer’s Trust Wales. Rydym yn hwyluso trafodaeth dan arweiniad ymarferwyr ar brofiadau cyffredin a gwahanol wrth geisio cefnogi gofalwyr ifanc orau, a chyd-ddatblygu dulliau ac argymhellion i wella darpariaeth Gymraeg. Ni ddylai unrhyw blentyn na pherson ifanc fod dan anfantais yn eu bywydau trwy fod yn ofalwr ifanc.
Gwnaeth y gweithdy hon cynnig cyfle i ychwanegu eich profiad a’ch arbenigedd at y sgwrs genedlaethol ynghylch y ffordd orau i ni eu gweld, gwrando arnyn nhw a’u cefnogi’n well.
A gyflwynir gan:
Faaiza Bashir (Carer’s Trust Wales), Edward Janes (Prifysgol Caerdydd), Jen Lyttleton-Smith (Prifysgol Caerdydd)