Mae post blog hwn ar gael hefyd at Leicestershire Cares.
Cafodd llyfr newydd gan Dr Louise Roberts, The Children of Looked After Children: Outcomes, Experiences and Ensuring Meaningful Support to Young Parents In and Leaving Care, ei ryddhau ym mis Mawrth 2021. Mae’r llyfr yn dwyn ynghyd ganfyddiadau astudiaeth ymchwil pum mlynedd Canolfan Ymchwil a Datblygu Gofal Cymdeithasol i Blant (CASCADE) a ariannwyd gan Ymchwil Iechyd a Gofal Cymru.
Daeth y syniad ar gyfer yr astudiaeth gan Voices from Care Cymru (VfCC), sefydliad annibynnol, sy’n ymroddedig i gynnal hawliau a hyrwyddo lles plant a phobl ifanc a brofodd ofal. Mae’r llyfr yn darparu tystiolaeth y mae ei mawr angen am blant a anwyd i rieni ifanc mewn gofal ac a oedd yn gadael gofal ac mae’n edrych ar y gefnogaeth sydd ar gael pan ddaw pobl ifanc yn rhieni.
Roedd gwrando ar farn a phrofiadau rhieni yn flaenoriaeth allweddol yn yr astudiaeth. Roedd yr astudiaeth yn cynnwys rhieni â gwahanol brofiadau; roedd rhai yn rhieni newydd, roedd rhai eraill yn edrych yn ôl ar eu profiadau, roedd rhai yn teimlo bod ganddyn nhw bobl i’w cefnogi, roedd rhai eraill yn teimlo’n ynysig ac ar eu pennau eu hunain, roedd rhai yn byw gyda’u plant, ac roedd rhai eraill wedi’u gwahanu oddi wrthyn nhw. Roedd grŵp ymgynghorol o rieni yn cefnogi’r astudiaeth. Mae gwaith yn mynd rhagddo ac ar hyn o bryd mae rhieni’n datblygu siarter arfer da yn seiliedig ar argymhellion y llyfr. I nodi rhyddhau’r llyfr, gwnaethom ofyn i’r grŵp beth oedd eu barn am y llyfr a phwy roeddent yn gobeithio y byddai’n ei ddarllen:
“Mae’r llyfr yn bwysig, rwy’n credu y bydd yn rhoi sioc i bobl. Dydy llawer o bobl ddim yn gwybod sut brofiad yw i rieni sydd wedi tyfu i fyny mewn gofal. Gall fod mor anodd cael help. Mae nifer y plant sy’n cael eu cymryd i ffwrdd yn ysgytwol. Dylai rhieni yn bendant gael mwy o help. Mae’r stigma yn ysgytwol. Rwy’n credu fy mod i yn debyg i unrhyw riant arall ond mae’r label hwnnw gen i o hyd. Rydw i wedi colli cyfrif o’r troeon y mae gweithwyr proffesiynol wedi dweud ‘oherwydd roeddech chi mewn gofal mae angen i ni feddwl am hyn …’, ‘oherwydd i chi fod chi mewn gofal mae angen i ni wneud hyn …’. Rwy’n gobeithio y bydd y llyfr hwn yn helpu pobl i ddeall y stigma sy’n ein hwynebu a gweld pa mor annheg ydyw.
Dylai pawb sy’n gweithio gyda phlant a rhieni ei ddarllen! Gweithwyr cymdeithasol, cynghorwyr personol, rheolwyr, eiriolwyr, pobl Llywodraeth Cymru, athrawon, barnwyr, bydwragedd… pawb. Gobeithio y bydd myfyrwyr yn ei ddarllen hefyd oherwydd gallan nhw helpu i newid pethau ar gyfer y dyfodol. Rwy’n mawr obeithio y bydd rhieni’n ei ddarllen. Mae’r llyfr yn dda oherwydd eich bod chi’n cael clywed am brofiadau rhieni eraill. Gall deimlo fel mai chi yw’r unig berson sy’n mynd trwy hyn a’ch bod ar eich pen eich hun. Fe helpodd fi yn fawr pan oeddwn i’n gwybod bod hon yn broblem fwy. Rydych chi’n teimlo’n llai fel methiant ac yn llai fel dioddefwr. Trwy rannu profiadau rydych chi’n sylweddoli y gallwch chi gefnogi’ch gilydd a helpu i newid pethau. Daeth y grŵp hwn i fodolaeth fel rhan o’r ymchwil. Byddai’n wych pe bai’r llyfr yn helpu i wneud y grŵp hwn yn fwy neu’n cychwyn grwpiau newydd fel bod rhieni’n gwybod nad oeddent ar eu pennau eu hunain. Mae’n wych bod y llyfr ar gael am ddim. Mae pawb yn hoff o bethau am ddim a gobeithio y bydd hynny’n golygu y bydd mwy o bobl yn ei ddarllen. Mae’n wych bod y llyfr ar gael am ddim. Mae pawb yn hoff o bethau am ddim a gobeithio y bydd hynny’n golygu y bydd mwy o bobl yn ei ddarllen.”
I ddarganfod mwy am y grŵp cymorth i rieni, cysylltwch â Voices from Care Cymru.
